Frits Klein: eeuwig creatief
Dit jaar is het 100 jaar geleden dat Frits Klein (1924–2016) in Oranjewoud werd geboren. Voor Museum Heerenveen is dit aanleiding voor een intieme tentoonstelling, die de veelzijdige creativiteit van Klein viert. Klein is vooral bekend als tekenaar van het ‘Frysk mantsje’ bij het dagelijkse weerbericht van weerman Hans de Jong. Het personage krijgt uiteindelijk de naam 'Gurbe'. Klein heeft echter niet alleen talent voor het tekenen van cartoons, hij is ook goed in het ontwerpen van logo’s en advertentiecampagnes. Hij werkt voor diverse bekende merken als Nieuwe Weme, CAF en Batavus. Ook maakte hij omslagillustraties voor boeken, muurschilderingen, sculpturen, glas-in-loodramen en ontwerpen voor schepen en tuinen. Deze veelheid is te zien op de tentoonstelling.
Echte Heerenvener
Frits Klein is een Heerenvener in hart en nieren. In 1924 wordt hij geboren te Oranjewoud in de toenmalige gemeente Schoterland. Op jonge leeftijd krijgt hij les aan de Heerenveense Ambachtsschool. Tijdens de Tweede Wereldoorlog begint hij met tekenen en maakt hij in opdracht enkele schilderijen.
Het bekendst wordt Klein als tekenaar van het Friese boertje Gurbe. In 1952 krijgt hij opdracht van de Friese Koerier, een van de voorgangers van de Leeuwarder Courant, om een ‘Frysk mantsje’ te tekenen bij het dagelijkse weerbericht. Dat wordt Gurbe, en later komt daar ook zijn vrouw Loltsje bij. Vanwege het grote succes krijgt Gurbe een prominente plek op pagina 2 van de krant. Nog altijd staat het boertje dagelijks in de krant en ook leeft hij voort in de prijs voor de beste Friese openluchtspellen, de ‘Gouden Gurbe’.
Oorlogstekeningen
Vrijdag 6 september 2024 werden diverse vroege tekeningen van Frits Klein geveild bij veilinghuis Ald Fryslân. Klein maakte tijdens de Tweede Wereldoorlog vele tekeningen o.a. van de luisterpost van de NBS in het Nannewiid en van illegaal wapentransport. Dit tekenwerk uit de oorlog zou allemaal verloren zijn gegaan. Tot onze grote verrassing doken enkele tekeningen op uit een privéverzameling. Dankzij de oplettende blik van de veilingmeester van Ald Fryslân, heeft Museum Heerenveen de tekeningen kunnen aankopen. Het museum is verguld met deze nieuwe aanwinsten. Ze geven een mooi inzicht in het spaarzame vrije werk van Frits Klein Een deel van de tekeningen zal op de tentoonstelling Frits Klein: Eeuwig creatief te zien zijn.
Veelzijdigheid in creativiteit
Klein heeft niet alleen talent voor het tekenen van cartoons. Hij maakt ook veel reclamemateriaal. Zo werkt hij voor bedrijven als Nieuwe Weme en Batavus. Ook maakt hij omslagillustraties voor boeken, muurschilderingen, sculpturen en glas-in-loodramen en ontwerpt hij schepen, tuinen en huizen.
De tentoonstelling ‘Frits Klein. Eeuwig creatief’ wil de veelzijdigheid en enorme productiviteit van Frits Klein laten zien. Daarbij ligt de nadruk op het onbekendere werk van Klein, waardoor de bezoeker zijn werk beter leert kennen. Van verfijnde pentekeningen en etsen tot modern reclamemateriaal en gedetailleerde bouwtekeningen, het zal allemaal te zien zijn. Veel van deze werken zijn bruiklenen van particulieren, die nooit eerder te zien zijn geweest voor het grote publiek. De tentoonstelling biedt een unieke kans om deze werken voor het eerst in een museum te bewonderen.
De tentoonstelling ‘Frits Klein. Eeuwig creatief’ is te zien van 27 september 2024 tot en met 19 januari 2025 in Museum Heerenveen.
